BADANIE TEMPA WYPOWIEDZI – NA PRZYKŁADZIE TEKSTÓW TWORZONYCH PRZEZ OSOBY DOTKNIĘTE AUTYZMEM

Mirosław Michalik, Anna Solak

Abstrakt


W artykule dokonano charakterystyki tempa wypowiedzi jako kategorii badawczej umożliwiającejdokonywanie analiz wypowiedzi zaburzonych. Część praktyczną, w której zaprezentowanoopis procesów badawczych oraz uzyskane wyniki badań przeprowadzonych w grupie osób dotkniętychautyzmem dziecięcym, poprzedzają fragmenty teoretyczne dotyczące m.in. porównaniatempa wypowiedzi z tempem mówienia oraz deskrypcji komponentów składających sięna tytułową kategorię badawczą. Szczególne miejsce przyznano pauzie. Dodatkowo zwróconouwagę na wybrane ilościowe i jakościowe aspekty mowy, sposoby ich badania oraz analizy,m.in. z wykorzystaniem narzędzi pomiarowych (program Audacity) i statystycznych (testy:Shapiro-Wilka, Manna-Whitneya).

Słowa kluczowe


tempo wypowiedzi; tempo mówienia; pauzal; autyzm

Bibliografia


Bobkowicz-Lewartowska L. 2005, Autyzm dziecięcy. Zagadnienia diagnozy i terapii, Kraków.

Cholewiak A. 2016, Tempo wypowiedzi gimnazjalistów – pilotażowe badania ilościowo-jakościowe, „Forum Logopedyczne”, 24, s. 101–111.

Cholewiak A. 2017, Metodologiczne aspekty badania tempa wypowiedzi (ujęcie neurolingwistyczne), „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Logopaedica”, 6, s. 82–88.

Essen von O. 1967, Fonetyka ogólna i stosowana, Warszawa.

Gołąb Z., Heinz A. Polański K. 1970, Słownik terminologii językoznawczej, Warszawa.

Grabias S. 2012, Teoria zaburzeń mowy. Perspektywy badań, typologie zaburzeń, procedury postępowania

logopedycznego, [w:] Logopedia. Teoria zaburzeń mowy, red. S. Grabias, M. Kurkowski, Lublin, s. 16–69.

Hickok G. 2016, Mit neuronów lustrzanych, Kraków.

ICD-10. 2008, Międzynarodowa Statystyczna Klasyfikacja Chorób i Problemów Zdrowotnych ICD-10. Rewizja 10, t. 1, Centrum Systemów Informacyjnych Ochrony Zdrowia, Warszawa.

Jaklewicz H. 1996, Autyzm wczesnodziecięcy. Diagnoza, przebieg, leczenie, Gdańsk.

Kulawik A. 1994, Poetyka. Wstęp do teorii dzieła literackiego, Kraków.

Kurcz I. 2011, Charakterystyka kompetencji komunikacyjnej. Teoria umysłu i pojęcia z nią związane, [w:] Język jako przedmiot badań psychologicznych. Psycholingwistyka ogólna i neurolingwistyka,

red. I. Kurcz, H. Okuniewska, Warszawa, s. 107–148.

Laver J. 1994, Principles of Phonetics, Cambridge.

Lipski W. 2015, Standard postępowania logopedycznego w przypadku autyzmu, [w:] Logopedia. Standardy postępowania logopedycznego, red. S. Grabias, J. Panasiuk, T. Woźniak, Lublin, s. 461–516.

Michalik M., Solak A. 2018, The pace of speech in autistic spectrum disorder, „Acta Neuropsychologica”, 4, s. 433–441.

Polański K. (red.), 1999, Encyklopedia językoznawstwa ogólnego, Wrocław–Warszawa–Kraków.

Prusakiewicz-Kucharska S., 2009, Głos w komunikacji cz. 2. Kiedy głos mówi więcej niż słowa,

http://www.easyvoice.pl/czytelnia/kultura-zywego-slowa/182/glos-w-komunikacji-cz-

-2-kiedy-glos-mowi-wiecej-niz-slowa?page=2.

Śniatkowski S. 2002, Milczenie i pauza w gramatyce nadawcy i odbiorcy. Ujęcie lingwoedukacyjne, Kraków.

Winczura B. 2008, Dziecko z autyzmem. Terapia deficytów poznawczych a teoria umysłu, Kraków.

Wolski A. 2009, Przygotowanie dziecka z autyzmem do uczestniczenia w edukacji, [w:] Kompleksowe

wspomaganie rozwoju uczniów z autyzmem i zaburzeniami pokrewnymi, red. J. Kossewska, Kraków, s. 155–168.

Woźniak T. 2012, Niepłynność mówienia, [w:] Logopedia. Teoria zaburzeń mowy, red. S. Grabias, M. Kurkowski, Lublin, s. 549–565.

Zyss T. 2016, Badania nad liczbowymi aspektami mowy u pacjentów z depresją – wstępne wyniki badań, „Neurolingwistyka Praktyczna”, 2, s. 7–13.

Zyss T., Zięba A. 2015, Tempo mówienia – kilka uwag z psychiatrycznego punktu widzenia, „Neurolingwistyka

Praktyczna”, 1, s. 15–26.


Pełny tekst: PDF

Refbacks

  • There are currently no refbacks.